На квас!

Міраслаў ГРЫКА

Як квашаная капуста маецца ў параўнанні з чалавечым невуцтвам? А салёны агурок да цывілізацыйнай адсталасці? Сёння, калі ўвесь свет нанова адкрывае для сябе карысныя ўласцівасці квашаных агуркоў, пастаўленыя вышэй пытанні здаюцца недарэчнымі. Аднак да нядаўняга часу квашаная капуста ці агуркі былі сінонімамі культурнага невуцтва. Як жа дзіўна глядзелі на мяне карэнныя амерыканцы, калі, запрошаныя мною ў госці, адчувалі пах капусты, што квасілася ў вядры. Ці ў Амерыцы ёсць іншы штам малочнакіслых бактэрый, гатунак капусты, соль, а можа, паветра? У любым выпадку амерыканскі эксперымент быў вельмі няўдалым і цалкам скончыўся ва ўнітазе. Я яшчэ памятаю позіркі маіх гасцей. Яны прымусілі мяне адчуць сябе выскачкай, невукам з ніадкуль. Эх, цяпер думаю я сабе, калі б гэтыя амерыканцы паспрабавалі капусту, квашаную ў мяне ў вёсцы! З морквай і часнаком, кменам і ляснымі журавінамі!! Эх, калі б яны паспрабавалі ў мяне квашаныя агуркі! З дубовым лісцем — вядома! — і вішняй, са шчодрым пучком кропу, коранем чарану і тузінам зубчыкаў часнаку! Шкадуйце! Аднак прыемна ўсведамляць, што сіласная тэндэнцыя ўжо ахапіла ўвесь свет. Мы на вышыні! Шкада толькі, што гэта справа моды. Яна заўсёды прыходзіць хвалямі і заўсёды знікае хвалямі. У гэтым вар’яцкім свеце моды і часовых тэндэнцый, якія хутка праходзяць, застанецца тое, што мы называем «смеццем». Мы будзем прытрымлівацца нездаровай ежы, хочам мы таго ці не, гэтак жа як пластыкавыя (...)