Змагар у чорнай сутане (ч. І)

Уршуля ШУБЗДА

Аказваецца, што гміна Міхалова заўсёды была адкрытай на людзей, якіх не разумелі ў іншых месцах. Зараз не пра сітуацыю з мігрантамі, але аб міжваенным перыядзе, калі на каталіцкіх парафіях Віленшчыны не было лёгка працаваць і самім ксяндзам-беларусам. Напрыклад, Ян Семашкевіч — каталіцкі святар, паэт і драматург (літаратурны псеўданім Янка Быліна) толькі тут, у гміне Міхалова, як гаворыцца, прыйшоў да сябе.

Уршуля Шубзда: — Ксёндз Ян Семашкевіч у Ялоўцы быў перш за ўсё запамятаны як адкрыты чалавек, які размаўляў са сваімі вернікамі «па-просту» і часта тыя простыя сустрэчы на вуліцах Ялоўкі былі больш запамятаныя, чым нядзельныя пропаведзі. Служыў у розных каталіцкіх парафіях Віленшчыны ў даваенны час, але менавіта ў Міхалоўскай гміне вярнуўся да здароўя. Аб гэтым размаўляем з журналістам каталіцкай беларускай прэсы Кастусём Шыталем.

Кастусь Шыталь: — Ян Семашкевіч быў адным з тых шматлікіх каталіцкіх святароў, якія у першай палове ХХ стагоддзя далучыліся да беларускага нацыянальнага руху. Ну, гэта ўвогуле была звязана з тым, што: па першае — у той час у духоўныя семінарыі пайшло шмат сялянскіх хлопцаў, па другое — гэта час, калі ідэя беларускага адраджэння ў грамадскай прасторы вельмі папулярызавалася. Маглі друкавацца беларускія кнігі, беларускія газеты і, вядома, кожны чалавек, які цікавіўся жыццём, нешта задумваўся над нацыянальнымі пытаннямі, над пытаннямі ідэнтычнасці, мог да гэтай (...)