Вырашае большасць

Міраслаў ГРЫКА

Дэмакратыя выцякае з Еўропы, як альпійскія ледавікі — неяк так спадсподу і амаль незаўважнымі раўчукамі. Лядовыя языкі вядома чаму расплываюцца — з за глабальнага пацяплення. Пад яго ўплывам курчацца, плавяцца, абкрышваюцца, застаюцца адно ў высокіх горах. Але чаму ДЭМАКРАТЫЯ? Яна ўжо адвярнулася з Турцыі і Венгрыі. Абкрышылася ў Чэхіі і Славакіі. Нашмат раней растала ў Расіі і Беларусі. Цяпер выплывае з Польшчы. Параўнанне з году ў год паказвае, што хуткасць яе дэградацыі відавочна паскараецца. Усё ж некалькі месяцаў таму мы жылі ў шчасным перакананні, што канстытуцыйная імунная сістэма ў Польшчы можа лёгка справіцца з вірусам аўтарытарызму нястрымным на працягу некаторага часу ў свеце. І, пэўна, дала б сабе рады так ці інакш. На жаль, мы не прадбачылі, што яе свойская, таксічная, але не празмерна шкоднасная мутацыя так хутка трансфармуецца ў выгляд цяперашняй улады. Несумненна, улады забяспечанай у атруту аўтакратызму. Ну, што ж, гэта здарылася. Давайце не будзем забываць і пра тое, што дэмакратыя, будучая волевыяўленнем большасці, была для яе спрыяльным асяроддзем. Інакш кажучы, без дэмакратыі большасці не было б аўтакратызму меншасці. Асмелюся нават выказаць тэзіс, што сённяшні аўтарытарызм у Расіі, Беларусі, Венгрыі і ў Польшчы быў пабудаваны на падмурку дэмакратыі. Таму праўда, што мы цяпер маем такую ўладу, якую маем. Аб гэтым вырашыла большасць. Але большасць неабавязкова заўсёды мае рацыю. Тым не менш, (...)