Пустая хата

Міраслаў ГРЫКА

І зноў мая хаціна пустая. Паехалі мае госці. А калі ад’язджалі, дык ішоў дождж. Развітваліся мы неяк так спешна, неяк так крадком, бо час паганяў. Ну і ішоў дождж. А яшчэ да нядаўна іхнія галасы — сапраны, альты, тэнары і басы дарослых і дзіцячая гамана напаўнялі ад світання да змроку мой агарод. Мой агарод сапраўды па-каралеўску багаты ў іх дробныя спрэчкі і сур’ёзныя дыскусіі, у свавольствы і забавы. Цяпер стаіць як ашаломлены. Ды я суцяшаюся: праз год вернуцца, як толькі заквітнеюць настуркі. Калі аб гэтым прыгадаю, адразу мне на сэрцы лягчэй становіцца і прападае туга. Ды бывае, што не вяртаюцца. Тады так балюча тужліва, што сэрца цвярдзее на камень. Страчваюцца блізкія, меншае сяброў, штораз менш сардэчных знаёмых. Прыбывае толькі слоў, якія ў пару нявыказаныя, не могуць ужо больш ніколі выказацца. Туга калісь была як вячэрняя імгла засноўваючая надрэчныя лугі. Наступала памалу, зацягваючы штораз гусцейшай заслонай тое, што было яе прычынай. Пасля ападала, пакідаючы па сабе месячную расу забыцця. Сёння, пакуль ахопіць яна розум, насоўвае перад сабою праніклівы холад, які раптам застывае на камень, і не хоча ўжо нічому іншаму ўступіць месца.

Толькі палова жніўня. Жніво ўжо канчаецца. Ночы штораз даўжэйшыя. Яшчэ гэта не восень, але для мяне ўжо кончылася лета. Неадменна. Буслы ўжо перад адлётам. Бярозы пачынаюць церушыць прывялым лісцем. Зажаўцеў ад яго лясны дол. І як тут знайсці лісічку, як падбярозавіка, як (...)