Распусны план Урабораса

Міраслаў ГРЫКА

Маё пісанне залежнае ад тытуню. Калісь, пасярод ночы, узлаваны нікацінавым голадам, таму і творчай немаччу, я сарваўся ад камп’ютара і так, як стаяў, пабег па папяросы ў тапках і старым, падзертым на локці, але ж улюбёным халаце. А была гэта позняя восень. Я жыў тады на падстрэшку камяніцы насупраць беластоцкай ратушы. Да начное крамы — рукой падаць! Толькі там, абсмеяны людзьмі, пабачыў я, што са мною робіцца. Я рашыў кінуць курэнне. І кінуў, ды з за гэтага не мог пісаць. А я ж з пісання жыву. І я вярнуўся да шкоднай звычкі. Бо калі куру, тады пішу, а калі пішу, дык маю за што купіць папяросы. І так вось аказалася, што маё пісанне абапіраецца на старажытным міфе Урабораса, вужа-цмока, які пажырае ўласны хвост. Прызнаюся, халерна балючая справа.

Пачаў я ад хваста, а трэба было зрабіць тое, як і належыць, ад галавы. Ёсць такі аповед, што некаторыя сярэднявечныя кафедры не мелі сваіх архітэктараў. Ніхто іх не праектаваў. Проста, збіраліся муляры і дойліды, і кожны з іх пачынаў будову, не звяртаючы ўвагі на тое, што робяць апошнія і не пераймаючыся нейкім агульным планам. У нейкі момант паказвалася ашаламляльная пабудова. Дарэчы, па такім прынцыпе ўзнікаюць мурашнікі ці капцы тэрмітаў. Мараль гэтага аповеду, калі яго правільна адчытаць, не прадбачвае дабра для нашай будучыні. Бо хоць сучасны свет, бачаны як вялікая пабудова, дзякуючы тэхналагічным здабыткам падняў кафедру чалавечых магчымасцей аж да (...)