Закалот з назвамі вёсак

Аляксей МАРОЗ

— Альтэрнатыўныя назвы мясцовасцей паявіліся ў афіцыйным карыстанні каля трыццаці гадоў таму. Не ведаю, якая была прычына такіх змен, бо я тады яшчэ не працаваў у гміннай адміністрацыі. Ведаю толькі, што ў прыхадскіх спісках назвы вёсак пісаныя разам Новаберазова і Навакорніна паяўляліся ўжо ў міжваенны перыяд, — заявіў сакратар Гайнаўскай гміны Мікола Кандрацюк.

Спачатку чыноўнікі хацелі прапанаваць жыхарам хуткае вяртанне да гістарычных, зарэгістраваных у Афіцыйным спісе мясцовасцей, назваў, але патрабавала гэта змены пашпартоў і ўсіх асабістых дакументаў. Аднак жыхары гэтых вёсак рашыліся пакінуць сённяшнія назвы. У падтрымку гэтай ідэі сабралі яны адпаведную колькасць подпісаў і на іх падставе падрыхтаваны былі праекты пастаноў на сесію Рады Гайнаўскай гміны, у якіх прапанавалася скарэктаваць назвы зарэгістраваныя пры Міністэрстве адміністрацыі на ўпісаныя ў пашпарты жыхароў (яны знаходзяцца таксама на дарожных указальніках).

Радныя Гайнаўскай гміны аднагалосна выступілі да міністра ўнутраных спраў і адміністрацыі з прапановамі скарэктаваць афіцыйныя назвы вёсак з Nowe Berezowo на Nowoberezowo, з Nowe Kornino на Nowokornino, з Pasieczniki Wielkie на Pasieczniki Duze і з Prohale на Progale. Хаця прапанаваныя Радай назвы вёсак ужо здаўна знаходзяцца на дарожных указальніках і ўпісаны ў пашпарты жыхароў, то ў гутарковай мове яны не прыняліся. Людзі з узгаданых вёсак і навакольных мясцовасцей не гавораць: „пушоў до Новобэрэзова” , а „пушоў до Нового Бэрэзова”, не „пушоў до Новокорніна”, а „пушоў до Нового Корніна”. У гутарцы людзі называюць „Пасэчнікі Вэлікі” і гавораць „у Прогалях”, не ўстаўляючы выбухны гук „g”.

Радны Аляксей Сельвясюк прапанаваў пакінуць назву „Prohale” паясняючы, што ў гутарковай мове людзі вымаўляюць назву вёскі з фрыкатыўным гукам „h”. Аднак, Марыя Еўдасюк, солтыс Прагалёў заявіла: „Мы хочам Progale”, паясняючы, што 24 жыхароў з іх невялічкай вёскі падпісаліся за назву Progale і радныя прагаласавалі згодна з яе просьбай. Гаварыла яна, што ў іншым выпадку трэба было б мяняць усе пашпарты і іншыя дакументы. Солтыс з Новага Корніна Мікалай Раманюк патлумачыў, што ў іх вёсцы пад 60% жыхароў падпісаліся за названнем Nowokornіno, каб не мяняць дакументы. Аднак на старой карце назвы вёскі напісана раздзельна. Уладзімір Галёнка, радны з Пасечнікаў-Вялікіх паінфармаваў, што ў яго вёсцы людзі таксама падтрымалі прапанову пакінуць названне Pasieczniki Duze, каб не мяняць пашпарты.

Пастановы Рады гміны трапяць праз ваяводу ў Камісію ўстанаўлівання назваў мясцовасцей пры Міністэрстве ўнутраных спраў і адміністрацыі. Калі міністр рашыцца на змену назваў, пастанова набудзе юрыдычную сілу не раней студзеня 2003 года, бо змены назваў мясцовасцей уводзяцца толькі адзін раз у год.

— Усеагульны перапіс насельніцтва будзем праводзіць з назвамі зарэгістраванымі ў Афіцыйным спісе мясцовасцей. Аднак, пакуль справа высветліцца, жыхары будуць карыстацца пашпартамі з цяперашнімі назвамі мясцовасцей, — патлумачыў сакратар Мікола Кандрацюк.

Магчыма, што прадстаўнікі Камісіі ўстанаўлівання назваў мясцовасцей будуць кансультавацца з гісторыкамі і моваведамі. Калі б яны вырашылі не мяняць афіцыйных назваў, маючы на ўвазе іх гістарычную вартасць, то сродкі на змену пашпартоў павінны знайсціся ў дзяржаўным бюджэце. Гэта ж не жыхары прыдумалі новыя назвы вёскам.